Güvercin

Güvercin, bu gruba giren kuşlar çoğu orta irilikte küçük ve yuvarlak başlı kısa ayaklı uzun ve sivri kanatlı kuşlardır. Yerde beslenmeye uygun bir vücut yapısı vardır. Bu kuş türü beyin yapısı sayesinde yeryüzündeki manyetik alanların farklarını ayırt edebilme yetenekleri ile en iyi yön bulan kuşlardır. Bu nedenle eski zamanlarda posta işlerinde kullanılmıştır. Güvercinlerin dünya üzerinde yaklaşık 200-300 türü bulunur. Bizim ülkemizde ise sadece 7-8 tür yaşayabilir. Bu kuşlar genellikle buğday gibi taneli besinler ile beslenir. Dişleri yokturdur. Yediklerini direk yutarlar ve ağızlarının hemen alt kısmında bulunan kursak bölümünde toplarlar ve taşlık kısmında parçalanır. Güvercinler toplamda 1-3 yumurta ile kuluçkaya yatarlar. Kuluçka süreleri ise 17-18 gün kadardır. Kuluçka süresi sonunda çıkan yavru ilk başta on gram kadar olur. Yumurtadan çıktıktan sonra on beş gün boyunca on gram alarak büyürler. Yavrunun gözlerini açması beş altı gün sürer. Ortalama otuz gün içerisinde kendini toparlar yiyeceğini bulabilecek ve uçabilecek duruma gelir. Güvercin yumurtalarının ağırlığı 15 gram kadardır. Ortalama olarak ömürleri on beş yıldır. Ortalama ağırlıkları 500-1000 gram arasındadır. Ülkemizde en değerli olarak bilinen güvercinler Mardin ve Bursa illerinde bulunan türlerdir. Mardin'de bulunan türler takla atmakla beceri ve ustalık kazanmıştır. Bursa dakiler ise uçuş esnasındaki hareketleriyle göz önüne çıkmışlardır. Ayrıca uçuş özelliği bakımından Trakya ırkıda değerli bir türdür. Bu kuşların değeri güzelliklerinden ziyade takla atma ve uçuş özellikleriyle bilinir. 

Güvercin, bu kuş türü yetiştirilirken çok özen isteyen bir türdür. Bunun için mutlaka temiz ve hijyenik bir ortam olması gerekir. Standartlara uygun bir kümes seçilmelidir. Kümes denildiğinde güvercinlerin rahat edebileceği, sağlık koşullarının uygun, yaşamları boyunca barınacakları temiz bir ortam anlaşılmalıdır. İçerisinin havalandırılması ve sürekli temiz tutulması gerekir. Güvercinlerin diğer kuş türlerinden bir çok farklı özelliği vardır. Su içerken diğer kuşlar gibi emerek içemezler. Bir damla su alıp başını yukarı kaldırarak kursağa gitmesini sağlarlar. Bir başka farklılık ise güvercin sütüdür. Tüm kuşlar içerisinde sadece bu türde yavrularını doyurmak için süt salgılanır. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra yaklaşık bir hafta bu salgı ile beslenir. Güvercinlerin yurdumuzda bulunan türleri kaya güvercini, tahtalı, gökçe güvercin, evcil güvercin, kumru, küçük kumru, üveyik, doğu üveyiği olmak üzere sekiz tanedir.

Kaya güvercini, evcil güvercinlerin ilkidir. Gövdesi kurşuni bir mavi renge sahiptir. Kanatlarında iki siyah şerit bulunur. Boyun yanlarında yanar dönerli yeşil renkler mevcuttur. Kuyruk uçları siyahtır. Boyu 32 santimdir. Dünya da en yaygın olan türdür. Daha çok şehirlerde yaşar bu nedenle şehir güvercini de denir. Cami avlularında evlerin balkon ve çatılarında gördüklerimiz bu türe aittir. Bu güvercinler ömür boyu eşlerine bağlılığını korur. Dişi kuş iki yumurta yapar. Kuluçka süresi 18 gündür. Yavruları bir ayda uçabilecek duruma gelir. Eşeysel olgunluğa altı ayda erişirler.

Tahtalı, güvercinlerin en iri olanı olarak bilinir. Boynun iki yanında ve kanatlarında beyaz bantlar vardır. Boyun kısmı yeşildir. Boyu kırk santim kadardır. Sert vuruşlar yaparak uçar. Yapraklı ve iğneli yapraklı ormanlarda, dağlık alanlarda  yaşar. Yurdumuzda tüm ormanlık alanlarda bulunur. Yuvası ağaçlardır. Dişi kuş iki yumurta bırakır. Yavruları bir aylıkken uçar ve yemini toplayabilir. İki yaşında eşeysel olgunluğa ulaşır. Eş seçimleri sezonluktur. 

Gökçe güvercin, görünüş olarak kaya güvercinine benzer. Ancak rengi daha koyudur. Boyu otuz üç santimdir. Ağaç kaya ve toprak oyuklarına yuva yapar. Yaşlı ormanlarda yaşamayı sever. Yılda üç kez kuluçkaya yatar. Kuluçka süresi on yedi gündür. Yavrular 25 günde yem yiyecek hale gelir. Orta Anadolu akdeniz ve Karadeniz Bölgelerinde yaşar. 

Evcil güvercin, değişikliği sevmez ve eşlerine bağlıdırlar bu yüzden evcillerdir. Bu güvercinlerin sekiz yüz kadar farklı ırkı vardır. Bu ırkların otuza yakını ülkemizde bulunur. Tüm bu ırklar farklı özellik gösterir. 

Kumru, bu kuş diğer  güvercinlerden biraz küçüktür. Boyu 31santimdir. Genel olarak kül rengi ya da bej rengi kanatlara sahiptir. İnsana yakın bir kuş türüdür. Şehirlerde sıkça rastlanır. Ağaçlara, telefon direklerine çatılara özensizce yuva yapar. Kuluçka süresi on beş gündür. Yılda üç defa kuluçkaya yatar. Yavruları üç haftada yem yiyecek ve uçabilecek duruma gelir. Sezonluk eş seçerler. Doğu Karadenizde ve Doğu Anadoluda yaşarlar. 

Küçük kumru, boyu yirmi altı santimdir. Rengi kızıl kahvedir. Yuvasını pencere kenarlarına, ağaçlara yapar. Kuluçka süresi 15 gündür. Yavruları üç haftalıkken yem yer ve uçar. Bir yaşında eşeysel olgunluğa gelir. Yurdumuzda Güneydoğuda bulunur. 

Üveyik, boyu 28 santimdir, bir yaz göçmenidir. Yurdumuza ilkbahar mevsiminde gelir ve kuluçkaya yatar. Daha sonra orta Afrika ve Güney Asya ya gider. Koyu kahve rengidir. Yurdumuzun hemen her bölgesinde görülür. Ürkek bir kuş türüdür. Sert ve hızlı uçar. Orman kenarlarında bağ ve bahçelerde yaşarlar. Kuluçka süresi 15 gündür. 

Doğu üveyiği, bu kuşun boyu 33 santimdir. Yaşayış olarak üveyiğe benzer. Anavatanı orta ve doğu Asya'dır. Ülkemizde Doğu ve Güneydoğu'da rastlanır.