Ankut güvercin, bu güvercin ırkı ülkemizde kut, gut, gud gibi isimlerle de anılır. Yurt dışında ise, Ankhut trumpeter ya da Ankut trumpeter olarak bilinen kuşlar, ülkemizde yaygın olarak ankut olarak bilinir. Kökeni Orta Asya olan güvercinler, ülkemizdeki yerli ırk güvercinlerindendir. Göçler ile dünyaya yayılım göstermişlerdir. Bu nedenle güvercinler Avrupa'da bile görülür. Ülkemizde ankut güvercinleri ayrı bir yere sahiptir. Bunun sebepleri arasında Hz. Muhammed'in halifelerinden olan Hz Ali tarafından bu güvercinlerin beslenmiş olmasıdır. Evliya Çelebi tarafından Seyahatnamede yazılana göre, Hz. Ali'nin kırmızı çatal ibikli olan çakşırlı güvercin beslediği ve bunların beslenmesinin sünnet olduğunu belirtmesidir. Bu güvercinler ildiğimiz ankut güvercinidir. Burada çatal ibik kuşların tepesindeki çift tepedir. Evliya Çelebi'ye göre kuşların paçalı, sade kut, taçlı kut gibi türleri de vardır.
Ülkemizde Urfa yöresinde ankut güvercinlerinin uğurlu olduğuna inanılır. Bu düşünce eski döneme dayanır. Halk arasında gece uykusunda korkan kadınlara, çocuğu olmayan kadınlara uğur getireceğine inanılır. Hz. Eyüp bunları cüzzama yakalandığından, mağarada beslemiştir. Bu mağara Urfa ilinin 2 km güneyinde, Eyyubi mahallesindeki tepede bulunmaktadır. Burası halk için şifa bulma yeri kabul edilir ve ziyaret edilir. Ankut güvercinlerin beslenmesi sünnet olsa da, son zamanlarda azaldıklarından ırkları oldukça azalmıştır. Ülkemizde daha çok doğu ve güneydoğu illerinde, en fazla Diyarbakır'da bulunurlar. Nevşehir'de de yetiştirilirler. Bu güvercin ırkının acile koruma altına alınması gerekir. Genellikle kuş pazarlarında görülen ankut güvercinlerin formu bozuktur. Yani bunlar kırma kuşlardır. Bunlardaki fiziksel özelliklerde paçalar normal uzunlukta olmaz ve şekilleri farklı olur. Ön tepe ile takka düzgün değildir, rengi parlak olması gerekirken daha soluk olur ve genellikle karışık renklere sahiptirler.
Ankut güvercinlerinin fiziksel özellikleri
Ankut güvercinler ülkemizin dışında Rusya'da da yetiştirilir. Burada kuşlara iyi sahip çıkılmaktadır. Rus trumpeter ırkının kökeninin ankut olduğu bilinir. Bunlar uçuş kuşu olmadıkları gibi, takla atma ve oyun özellikleri de yoktur. Fazla uçamadan yere konarlar. Bu yüzden yuvada ve bahçelerde güzellikleri için beslenirler. Böyle süs için beslenen güvercinlerin en önemli özellikleri ise, dem çekme denilen ötüşlerinin olmasıdır. Bu yetiştiricilerde dem çekmenin süresi ve özelliğine göre değerlendirilir ve buna göre kuşlara değer biçilir. Ankut güvercinlerinin dem çekmesi oldukça dikkat çekicidir. İyi bir dem çekme ankut güvercinlerinde 40-45 dakika devam eder. Ankutlar tek renk olurlar. Renkleri kızıla çalan kahverengi renginde olur. Bu rengin açığı ya da koyusu olabilir. Fakat renklerinin canlı olması aranır. Bunun dışında ala gut denen bir rengi de bulunur. Bu kuşlarda kanatlar beyaz olup, diğer yerle kızıl kahverengi olur. Paçalı olan ankutlar, kamış paça denilen tarzda olan uzun ve geriye doğru kıvrılan paçaya sahiptir. Güvercinlerin paçasız olanı bulunmamaktadır. Çift tepeli olurlar, kafanın ön tarafında düzgün bir perçem, arka tarafında da düzgün bir takka olur. Nadiren tepesiz olan ankut güvercinlerine rastlanır. Ancak bunlar kırma olduklarından fazla değerli olmazlar. Vücutları diğer güvercinlere göre daha büyük, gagaları da daha uzun olur.
