1

1

Güvercin Gerdanlığı

Güvercin Gerdanlığı; Güvercinin boyun tarafındaki kızıl halka biçimindeki tüylere gerdanlık denir. Güvercin gerdanlığının Klasik islam edebiyatında önemli bir yeri vardır, tasavvufta boyna geçen ve ölünceye kadar çıkmayan ''aşk zinciri''nin sembolüdür. Sevgiyi ve bağlılığı temsil eder. 
İbn Hazm, Eserlerinde Güvercin Gerdanlığını 4 ana bölüme ayırdıktan sonra alt bölümlerle birlikte aşkı 30 ana başlık halinde inceler. Edebiyatta bu kadar önemli olan güvercin gerdanı güvercin yetiştiriciliğinde de önemli bir ayırt edicidir, türüne bağlı olarak güvercinin gerdanı üzerinde leke olup olmaması gerdanın nerde başlayıp nerde bittiği ve gerdanın renkleri güvercinin saf ırk olup olmadığı konusunda ayırt edici özelliği olabilir. 

Gerdanlığı olan güvercinler, İngilizceden dilimize geçmiş olan ve '''gerdanlı olan'' anlamına da gelen Dewlap türleri olarak da anılır.

Gerdanlı güvercin türleri

Köme güvercini; Şanlıurfa'da ''Halis Güvercin'' adıyla anılmaktadır.  Birçok renk ve çeşidi bulunur. Gerdanları olan köme güvercinlerin renklerine göre adlandırılışı şu şekildedir. Mısırlı, Kuzer, Fitilli, Nakışlı, Amberli, Kınıfırlı, Kuyrak, Perçemli, Aynalı, Şarabi, Derviş Ali, Abalı, Zeytuni, Cüppeli, Mevrendi, Lemsavey, Kırıktelli, Şıhselli, Şami, Zırhı, Karalı, Tağlid, Şekeri, Safrakaragöz, Killo, Gez, Ehles, Safra, Arans, Keşpir, Baş, Üveys, Balina, Macar, Hollanda, İspir, Müsevved ve Alaca

Bağdadi; Irak kökenli güvercin türüdür. Anadolu da eski zamanda ''Salma Kuşu'' olarak bilinirdi. Evliya Çelebi 1650'li yıllarda Bağdat'ı ziyaret etmiş ve bu güvercinden kitabında övgüyle bahsetmiştir. Çelebi kitabında ''kuşlar kalesi'' olarak bilinen bir kalede eski kilise papazlarının bu kuşları haberleşmede kullandıklarını da belirtmiştir.

Çorum Çıplağı; Bu tür de boyun kısmı önemlidir. Boyun tüyü mor renkte olmalı ve kursağa dek uzanmalıdır. Morluğun bittiği yerden itibaren kesme denilen beyazlık başlar. Mor boyun tüyü içinde aklıklar bulunan çorum çıplağı türlere ise; Gümüş Gerdan Govala denilir.

Adana ırkı güvercinler; Yerelde bu güvercinler  ''Cins'', ''Yerli'' ve ''Küpeli'' olarak da anılırlar.  Boyunları kalın ve uzundur. Bu tür güvercinlerde gerdan hemen gaganın altından başlar ve gerdan ile gaga arasında çukurluk bulunmaz. Adana ırkı güvercinler arasında gagası uzun olan gerdanlı türlerde vardır bunlar Tartaç olarak bilinir.  Bunun yanı sıra Adana ırkı güvercinlerin farklı gerdanlı ırklarla melezlenmesi sonucu Çandır adı verilen ırklarda oluşmuştur fakat bu bilinçsiz eşleştirmeler yüzünden Adana ırkı güvercinlerin dalma özelliği yol olma tehlikesi içine girmiştir.

Demascus; Gerdanlı ırklarımızdan biri olan Demascus ''İstanbullu'' ya da ''Elagöz'' olarak da bilinir. Gözlerinin büyüklüğü ve güzelliği ile bilinir. Osmanlı saraylarında beslenmiştir. Bu ırk ilk kez 1868 yılında Avrupa'ya Osmanlı padişahı Abdülaziz döneminde gönderilmiştir. 

Denizli Katal Güvercinleri; Bu türlerde boyun ve gerdan gelişmiştir, özellikle dişilerinde belirgin olarak göze çarpar.

Çiçi Güvercin; Ufak bir gerdana sahip olan çiçilerin ayakları tozluksuz ve kırmızıdır.

Göğsüak ırkı güvercinler; Diyarbakır'ın 4 yerel güvercin ırkından biridir. İsmini, göğüs ve boyun kısmındaki kolye benzeri beyazlıktan alır, bu beyazlık gerdana dek uzanır.